Ulga IP Box wprowadzona 1 stycznia 2019 r. ma na celu wspieranie innowacyjności poprzez preferencyjne opodatkowanie dochodów z praw własności intelektualnej (IP). Ulga ta obejmuje m.in. prawa autorskie do programów komputerowych, patenty, prawa do wzorów przemysłowych i wynalazków. Przedsiębiorcy prowadzący działalność badawczo-rozwojową mogą skorzystać z tej ulgi, która zmniejsza ich zobowiązania podatkowe.

Ulga IP Box – co to za innowacyjna forma wsparcia?

IP Box to ulga, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r., polega ona na objęciu pięcioprocentową stawką dochodu z praw własności intelektualnej (IP). Na te prawa zaliczają się, m.in. patenty, prawa ochronne na wynalazek, na wzór użytkowy, z rejestracji wzoru przemysłowego oraz autorskiego prawa do programu komputerowego. Wprowadzenie ulgi IP Box ma na celu rozwinięcie innowacyjności, co wpłynie na zmniejszenie zobowiązań podatkowych osób, które uzyskują dochody z tytułu tworzenia kwalifikowanego IP.

Ulga IP Box a kwalifikowane IP – czym jest?

Kwalifikowanym IP określa się takie, które zostało wytworzone w ramach działalności badawczo-rozwojowej, znajduje się w katalogu praw IP oraz podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz odrębnych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Ulga IP Box – dla kogo?

Ulga IP Box przeznaczona jest dla przedsiębiorców, którzy prowadzą innowacyjną działalność np. badawczo-rozwojową. Ulga obejmuje zarówno podatników PIT, jak i CIT (na podstawie art. 24.d i art. 24e. ustawy o CIT oraz art. 30ca. i art. 30cb. ustawy o PIT). Oznacza to, że z preferencji skorzystają nie tylko spółki akcyjne i z.o.o., ale również przedsiębiorcy, którzy prowadzą biznes samodzielnie.

Wśród najważniejszych wymogów u przedsiębiorców wymienia się:

  1. prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej,
  2. wytworzenie kwalifikowanego IP w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej,
  3. poniesienie kosztów kwalifikowanego IP,
  4. osiągnięcie dochodu z kwalifikowanego IP, który podlega opodatkowaniu,
  5. prowadzenie odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych, które obejmują operacje finansowe związane z dochodami z kwalifikowanych IP, zgodnych z art. 24e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT oraz art. 30cb ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT.

Jakie warunki powinien spełnić podatnik, aby skorzystać z ulgi IP Box?

Aby móc skorzystać z ulgi IP Box, konieczne jest spełnienie kilku istotnych wymogów. Jednym z nich jest prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, w wyniku których zostaną wytworzone KPWI. Prace te nie muszą być jednak prowadzone we własnych centrach badawczych. Wystarczy jedynie, aby były one systematyczne, twórcze lub też zwiększały zasoby wiedzy oraz dawały większe możliwości jej wykorzystania do tworzenia nowych zastosowań. Konieczne jest tu również wytworzenie kwalifikowanego IP (KPWI) oraz osiągnięcie z tego tytułu dochodu, podlegającego opodatkowaniu w Polsce.

Do najważniejszych wymogów, jakie należy spełnić, należy także prowadzenie odrębnej ewidencji, dla wszystkich operacji finansowych związanych z dochodami z kwalifikowanego IP. 

Prawo do ulgi IP Box nie jest natomiast uzależnione od wielkości firmy ani od formy prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.

Ulga IP Box a programiści

IP Box obowiązuje również programistów, którzy uzyskują przychody, m.in. ze sprzedaży lub udzielania licencji stworzonego przez siebie oprogramowania. Bezpośrednie odniesienie do ulgi ma sprzedaż (przeniesienie) praw do programu komputerowego – ważne jest jednak to, że nie każda sprzedaż praw umożliwia skorzystanie z preferencji IP Box. Ulga przysługuje programistom w przypadku, gdy przekazywany program komputerowy powstał w wyniku prowadzonych przez nich prac badawczo-rozwojowych.

Jak obliczyć ulgę IP Box?

Podatek w przypadku ulgi IP Box jest iloczynem 5 proc. i podstawy opodatkowania. Z kolei podstawa opodatkowania to kwalifikowany dochód z wymienionych wcześniej Kwalifikowanych Praw Własności Intelektualnej (KPWI). Dochód ten ustala się dla każdego KPWI osobno od przychodów uzyskanych z danego prawa odejmuje się koszty związane z jego wytworzeniem. Jednak trzeba pamiętać, że kosztami nie są tu wydatki, które nie są w żaden sposób powiązane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Dlatego też wszystkie koszty działalności gospodarczej należy podzielić na:

  • te bezpośrednio związane z wytworzeniem KPWI, 
  • koszty pośrednio związane z tą ulgą,
  • oraz koszty niezwiązane z IP Box.

Te ostatnie obniżają przychód niezwiązany z wytworzonymi KPWI, jeśli taki wystąpił w danej firmie. 

Koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem KPWI biorą udział w obliczeniu tzw. wskaźnika Nexus, przyjmującego wartości od 0 do 1. Kwalifikowany dochód z KPWI ustala się właśnie mnożąc dochód z danego prawa przez wskaźnik Nexus. Ze wzoru na jego obliczenie wynika, że im więcej czynności związanych z innowacjami jest przeprowadzane we własnym zakresie lub zlecane podmiotom niepowiązanym, tym większy i bliższy 1 będzie wskaźnik i większa część dochodu będzie dochodem kwalifikowanym, czyli takim, który może skorzystać z preferencji IP-Box. Należy też pamiętać, że w trakcie roku rozliczeniowego trzeba płacić zaliczki na podatek PIT według zasad ogólnych lub stawki liniowej 19% (zależnie od tego, jaką formę opodatkowania wybrano), natomiast z preferencyjnej stawki można skorzystać dopiero w zeznaniu rocznym. Podobne zasady obowiązują podatników CIT.

Jak rozliczyć ulgę IP Box?

Przychody objęte ulgą IP Box są rozliczane w ujęciu rocznym. Zatem jak rozliczyć IP Box? Aby rozliczyć tę ulgę, wystarczy złożyć PIT-36 albo PIT-36L wraz z załącznikiem PIT/IP  (dla podatników CIT będzie to odpowiednio CIT-8 i załącznik CIT/IP) do tych zeznań, w którym wykazywane są przychody i koszty uzyskania przychodów dotyczące IP Box. Również w tym załączniku jest wykazywany podatek dochodowy obliczany z uwzględnieniem stawki 5 proc. Nie ma potrzeby składania odrębnego wniosku o zwrot nadpłaty, gdyby taka wynikała z rocznego rozliczenia. W wypadku korekty zeznania z lat poprzednich taki wniosek będzie jednak potrzebny.

Powyższe dokumenty należy złożyć w terminie, jaki obowiązuje dla rozliczenia rocznego. W 2023 roku dla podatników PIT był to do 2 maja br., jednak zwykle obowiązkowy termin przypada na koniec kwietnia.

Przeczytaj również:  Obowiązki przedsiębiorcy wobec urzędu skarbowego – o czym trzeba pamiętać?

Kiedy zwrot z IP Box?

Zwrot nadpłaty podatku związany z ulgą IP Box następuje w podobnym terminie jak zwrot nadpłaty podatku dochodowego w rozliczeniu rocznym. Dla zeznań PIT składanych elektronicznie jest to 45 dni.

Prace badawczo-rozwojowe – kiedy programiści je prowadzą?

Pisanie skryptów i programów wiąże się z innowacyjnością, która odnosi się do prac badawczo-rozwojowych. Wszelkie działania programistów, które mają na celu wyeliminowanie technicznej lub naukowej niepewności i dążą do dokonania postępu, są zaliczane do prac B+R. Działalność badawczo-naukową u programistów uznaje się przy:

  1. tworzeniu nowych lub poprawionych algorytmów w oparciu o nowe techniki,
  2. projektowaniu i wdrażaniu nowych wyszukiwarek opartych na oryginalnych technologiach,
  3. działaniach zmierzających do rozwiązywania konfliktów w ramach oprogramowania,
  4. tworzeniu nowych systemów operacyjnych lub języków,
  5. tworzeniu nowych technik szyfrowania,
  6. tworzeniu oryginalnych technik zabezpieczeń.

Kiedy programiści nie prowadzą prac badawczo-rozwojowych?

Nie każde czynności programistyczne podlegają uldze IP Box. Przykładem takich prac są, m.in. zwykłe debugowanie, pisanie prostych aplikacji, programów czy stron internetowych w powszechnie znanych językach programowania. Przyjmuje się, że zwykłe i rutynowe czynności nie kwalifikują się do prac objętych ulgą B+R. Z działalności badawczo-naukowej wśród programistów wyklucza się:

  1. rutynowe usuwanie błędów w systemach i programach,
  2. tworzenie stron internetowych przy użyciu istniejących narzędzi,
  3. wykorzystywanie standardowych metod szyfrowania,
  4. tworzenie aplikacji biznesowych i systemów na podstawie znanych języków oraz narzędzi,
  5. dodawanie funkcji w istniejących programach użytkowych,
  6. dostosowanie produktu do konkretnego zastosowania (chyba że w trakcie tworzenia zostanie użyta wiedza, która znacząco ulepszy program).

Programiści a IP Box – inne warunki

Samo prowadzenie działalności badawczo-naukowej oraz sprzedawanie praw do innowacyjnych programów w celu ulepszenia rynku technologicznego nie kwalifikują się do przyznania ulgi IP Box. Aby móc skorzystać z niższego podatku, konieczne jest prowadzenie wydzielonej księgowości. Polega ona na osobnym gromadzeniu danych dotyczących wyłącznie wydatkom oraz przychodom związanym z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej. W przypadku podmiotów nie prowadzących pełnej księgowości, stworzona powinna zostać odpowiednia ewidencja operatywna np. w arkuszu kalkulacyjnym.


Jeżeli szukasz internetowego biura rachunkowego, które właściwie rozliczy ulgę IP-Box sprawdź naszą ofertę księgowość dla IT!