Podatki stanowią istotny element prowadzenia działalności gospodarczej. Wybór odpowiedniej formy opodatkowania może mieć znaczący wpływ na finanse przedsiębiorcy. Wśród dostępnych opcji warto zwrócić uwagę na kartę podatkową i podatek liniowy. W artykule przedstawione zostaną przepisy dotyczące tych form opodatkowania w 2023 roku oraz ich zalety i wady, aby pomóc przedsiębiorcom podjąć świadomą decyzję w zakresie swojego rozliczenia podatkowego.
Karta podatkowa i podatek liniowy 2023 - przepisy
Każdy, kto zakłada swoją działalność gospodarczą, musi podjąć decyzję odnośnie sposobu opodatkowania. Choć najwięcej przedsiębiorców decyduje się na płacenie podatków na zasadach ogólnych, to warte uwagi są też karta podatkowa i podatek liniowy.
Podatek liniowy – co to jest?
Podatek liniowy to taki, którego stawka wynosi zawsze 19 proc., bez względu na wysokość dochodów. Jest to przeciwieństwo opodatkowania na zasadach ogólnych, czyli tzw. skali podatkowej, gdzie należy zapłacić fiskusowi 18 lub 32 proc. dochodów i jest to zależne od ich poziomu.
W przypadku podatku liniowego nie ma znaczenia, ile zarabia właściciel firmy. Stąd też tę formę opodatkowania powinni rozważyć przede wszystkim ci przedsiębiorcy, którzy planują wysokie dochody – co najmniej 100 tys. zł rocznie. Gdyby bowiem pozostali przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych weszliby na wyższy próg podatkowy i byliby zobowiązani do płacenia 32 proc. od kwoty należnej przy pierwszym progu.
Podatek liniowy – zasady
Na podatek liniowy mogą się zdecydować ci, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą lub specjalne działy produkcji rolnej. Pozwala on na odliczenie kosztów ich uzyskania od przychodu firmy. Możliwe jest również przekazanie 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego w rocznym zeznaniu podatkowym.
Niestety ta forma opodatkowania ma także minusy. Jednym z nich jest brak możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia podatkowego, np. ze współmałżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Nie można też skorzystać z ulg podatkowych i odliczeń.
Karta podatkowa – co to takiego?
Dość prostą formą opodatkowania jest także karta podatkowa. Decydując się na nią, osoba prowadząca działalność gospodarczą będzie płaciła zryczałtowany podatek dochodowy.
Aby rozliczać się za pomocą karty podatkowej, trzeba spełnić kilka warunków, m.in. trzeba prowadzić działalność na terenie Polski, nie można prowadzić innej działalności pozarolniczej, a małżonek przedsiębiorcy nie może mieć firmy oferującej takie same produkty i usługi. Nie wolno też produkować wyrobów opodatkowanych akcyzą.
Na stawki podatku mogą wpływać dane podane we wniosku PIT-16. Znaczenie może tu mieć ilość zatrudnionych pracowników oraz wielkości miejscowości, w której prowadzona jest firma. Stawki te ustala Minister Finansów i podaje do wiadomości publicznej w formie obwieszczenia. Zatem karta podatkowa 2021 może się różnić od tej sprzed kilku lat. Kryteria obowiązujące w 2021 roku znajdują się na stronie rządowej. Dla każdego przedsiębiorcy kwotę podatku ustala tu właściwy urząd skarbowy. W obwieszczeniu wskazane są stawki miesięczne podatku dochodowego rozliczanego w formie karty podatkowej dla różnych zawodów.
Trzeba też pamiętać, że z karty podatkowej mogą skorzystać tylko przedsiębiorstwa o określonym profilu – przede wszystkim firmy świadczące różnego rodzaj usługi, a także reprezentanci wolnych zawodów. We wspomnianych wyżej obwieszczeniu wymieniono takie sektory jak:
- handel detaliczny (żywnością, napojami, ale także innymi artykułami, np. kwiatami, tytoniem)
- usługi transportowe, usługi związane z rozrywką,
- działalność usługowa innego typu (np. hydraulik, ślusarz, szklarz, opiekun do dzieci lub osób starszych, fryzjer, czy krawiec)
- usługi gastronomiczne i zakwaterowanie,
- wolne zawody: lekarz, pielęgniarz, stomatolog, weterynarz,
- usługi edukacyjne (np. korepetycje).
Wady karty podatkowej
Największą wadą karty podatkowej jest to, że nie pozwala na pomniejszanie przychodów o koszty ich uzyskania. Osoby korzystające z tej formy rozliczeń podatkowych muszą też brać pod uwagę fakt, że nawet jeśli nie uda im się wypracować zysku lub poniosą stratę, to i tak będą musieli zapłacić podatek. Niemożliwe będzie także rozliczenie straty w kolejnych latach. Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się przy pomocy karty podatkowej, mogą mieć także problem z zaciągnięciem kredytu. Bank nie będzie mógł bowiem określić ich zdolności kredytowej, gdyż nie jest znany ich faktyczny dochód.
Karta podatkowa – kto powinien ja rozważyć?
Z rozliczenia w postaci karty podatkowej skorzystać mogą m.in. osoby prowadzące działalność usługową, gastronomiczną, nianie, korepetytorzy oraz osoby uprawiające wolny zawód. Jest ona odpowiednia dla tych, którzy nie chcą prowadzić ksiąg (choć muszą prowadzić ewidencję zatrudnienia i opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, składać regularne zeznania podatkowe oraz wpłacać kwoty karty podatkowej).
Ten sposób opodatkowania jest korzystny dla przedsiębiorców, którzy mają wysokie dochody i niskie koszty. To również dobra opcja dla tych, którzy zatrudniają niewielu pracowników i prowadzą działalność gospodarczą w małej miejscowości.
Warto jednak pamiętać, że karta podatkowa może w przyszłości przestać obowiązywać – wstępny projekt Polskiego Ładu zakłada, że od 2022 roku nie będzie można wnioskować o tę formę opodatkowania dla nowych działalności.
Czy można zmienić formę opodatkowania?
Sposób opodatkowania nie jest wybierany na zawsze. Właściciele firm, którzy wybrali podatek liniowy, mogą zmienić formę opodatkowania na zasady ogólne, począwszy od 20 dnia następującego po miesiącu, w którym osiągnęli pierwszy przychód w nowym roku podatkowym. Z kolei ci, którzy dotychczas korzystali z karty podatkowej, mogą z niej zrezygnować do 20 stycznia danego roku. Zmianę formy opodatkowania należy zgłosić do urzędu skarbowego na piśmie lub poprzez zmianę w formularzu CEIDG-1.
Podatek liniowy czy karta podatkowa – co wybrać?
Decyzję o tym, jakie opodatkowanie wybrać warto dokładnie przemyśleć. Z pewnością rozliczenie podatkowe powinno być korzystne dla samego przedsiębiorcy. Wszyscy ci, którzy uzyskują dochody roczne w wysokości co najmniej 100 tys. zł, powinni rozważyć podatek liniowy. Zwłaszcza że umożliwia on odliczenie od przychodu przedsiębiorstwa kosztów jego uzyskania. Karta podatkowa niestety nie uwzględnia takiej możliwości.
Karta oznacza konieczność prowadzenia ewidencji zatrudnienia, a także opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, bez obowiązku prowadzenia ksiąg. Zobowiązuje za to do zapłaty kwot karty podatkowej i składania rocznych zeznań podatkowych. Jest korzystna dla przedsiębiorców osiągających wysokie dochody, którzy nie posiadają wielu pracowników, a ich działalność gospodarcza nie generuje wysokich kosztów. Brak możliwości ich rozliczenia mogłaby bowiem być niekorzystny dla firmy. Podatek liniowy jest coraz atrakcyjniejszą formą opodatkowania. Potwierdza to fakt, że w ciągu ostatnich 10 lat liczba osób rozliczających się podatkiem liniowym wzrosła o prawie 80 proc. Obecnie około 12 proc. wszystkich podatników rozlicza się w ten sposób, Tymczasem z roku na rok ubywa zwolenników karty podatkowej. Z pewnością ogromny wpływ ma na to podwyższanie kwot karty podatkowej prawie każdego roku.
