Wybór optymalnej formy opodatkowania to bardzo ważna kwestia przy prowadzeniu własnej firmy. Odkąd weszły w życie przepisy Polskiego Ładu, wielu przedsiębiorców ma dylemat, co wybrać – ryczałt czy podatek liniowy. Warto wiedzieć, jakie są wady i zalety obu tych rozwiązań.
Forma opodatkowania – ryczałt czy liniowy?
Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą mają do wyboru kilka możliwości, jeśli chodzi o formę opodatkowania. Mogą wybrać m.in. na skalę podatkową, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Decydując się na jedną z nich, powinni wziąć pod uwagę kilka czynników, m.in.:
- branżę, w jakiej działa ich przedsiębiorstwo,
- jakie są jego koszty oraz przychody,
- a także jakie inwestycje planują w przyszłości.
Ryczałt vs podatek liniowy – czym się różnią?
Najważniejsza różnica pomiędzy podatkiem liniowym a ryczałtem jest związana z podstawą opodatkowania. W przypadku ryczałtu jest to przychód przedsiębiorcy. Wysokość tego podatku jest bezpośrednio skorelowana z rodzajem prowadzonej działalności gospodarczej. Jego stawki są tu bowiem różne. Od początku 2022 roku mogą wynieść 17 proc., 15 proc., 14 proc., 12,5 proc., 12 proc., 10 proc., 8,5 proc., 5,5 proc., 3 proc. lub 2 proc. Aby sprawdzić, jaka stawka dotyczy danej działalności, konieczne jest szczegółowe określenie usług świadczonych w ramach działalności (PKWiU). Istotne może być również to, czy profesja danego przedsiębiorcy znajduje się na tzw. liście wolnych zawodów. Jeśli nie ma takiej pewności, można złożyć wniosek do Głównego Urzędu Statystycznego o opinię interpretacyjną w zakresie kwalifikacji PKWiU oraz do Krajowej Izby Skarbowej o indywidualną interpretację podatkową. To powinno rozwiać wszelkie wątpliwości.
Natomiast podatek liniowy ma zawsze jednakową i stałą wysokość dla wszystkich podatników, która wynosi 19 proc. i nie ma tu znaczenia wysokość dochodów podatnika. Podstawą opodatkowania jest tu jego dochód, a więc przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania.
Komu opłaca się podatek liniowy?
Podatek liniowy jest przeznaczony nie tylko dla osób prowadzących działalność gospodarczą, ale również dla tych osiągają dochody z udziałów w spółkach, które nie mają osobowości prawnej, jak spółka cywilna, jawna, czy partnerska, a także ze specjalnych działów produkcji rolnej. Jednak nie mogą się w ten sposób rozliczać przedsiębiorcy, którzy świadczą usługi dla byłego (lub też obecnego) pracodawcy, odpowiadające czynnościom, które przedsiębiorca wykonuje lub wykonywał w tym samym roku podatkowym
Do zalet tej formy opodatkowania należy nie tylko stała stawka podatku, niezależna od poziomu dochodów, ale także możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów. Przedsiębiorcy rozliczający się w ten sposób mogą również wykorzystać przysługujące im ulgi podatkowe, m.in.:
- ulgę B+R badawczo-rozwojową,
- IP BOX,
- na zatrudnienie innowacyjnych pracowników,
- na robotyzację,
- na prototyp,
- termomodernizacyjną,
- ale także na ekspansję oraz konsolidację.
Od dochodu mogą też odliczyć koszty poniesione na działalność związaną z kulturą, sportem, czy nauką. Odliczeniu podlegają także składki na ubezpieczenie społeczne. Ta forma opodatkowania jest najlepsza dla osób, których roczny dochód istotnie przekracza 120 tys. zł.
Jednak podatek liniowy ma również kilka wad, o których trzeba pamiętać, decydując się na taką formę opodatkowania. Należy do nich m.in. brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem oraz skorzystania z odliczenia dla osób samotnie wychowujących dziecko. Nie można tu też wykorzystać kwoty wolnej od podatku.
Dla kogo najlepszy ryczałt?
Z kolei ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest korzystny dla tych przedsiębiorców, którzy generują niewielkie koszty. To prosta forma opodatkowania, gdzie płaci się określony procent od przychodu, niezależnie od tego, jakie koszty ponosi przedsiębiorca. Dlatego duże znaczenie ma to, czy są one duże, czy też niewielkie. Opłacają się bowiem tylko tym podatnikom, którzy nie wydają zbyt wiele na swoją działalność. Podstawą opodatkowania jest tu łączna kwota przychodów, od której płaci się podatek zgodnie ze stawką obowiązującą dla danego rodzaju działalności.
Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą lub spółkę cywilną. Nie mogą jej natomiast wybrać przedsiębiorcy prowadzący apteki, zajmujący się handlem dewizami lub częściami do pojazdów mechanicznych, a także producenci wyrobów opodatkowanych akcyzą. Podobnie jak przy podatku liniowym, nie mogą tej formy opodatkowania wybrać świadczący usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, z którym podatnik współpracował na podstawie umowy o pracę w roku podatkowym lub poprzednim roku podatkowym, a odpowiadające czynnościom wykonywanym w ramach umowy o pracę.
Jak zmienić podatek liniowy na ryczałt?
Jeśli okaże się, że korzystniejsze będzie dla przedsiębiorcy przejście z podatku liniowego na ryczałt, może tego dokonać elektronicznie, zmieniają wpis w CEIDG. Można to również zrobić, składając wniosek we właściwym dla niego urzędzie gminy. Trzeba z tym jednak zdążyć do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskano pierwszy przychód w danym roku podatkowym. Najczęściej będzie to 20 lutego.
W doborze najkorzystniejszej formy opodatkowania z pewnością najlepiej pomogą doświadczeni księgowi z biura rachunkowego online Podatkomat, do których warto się zwrócić w razie jakichkolwiek wątpliwości.
Podatek liniowy a ryczałt – podsumowanie
Najlepszy DlaOsób, których roczny dochód przekracza 120 tys. złPrzedsiębiorców generujących niewielkie koszty
| Kategoria | Podatek Liniowy | Ryczałt od Przychodów Ewidencjonowanych |
|---|---|---|
| Stawka Podatku | Stała, 19% | Zmienna, może wynieść m.in. 17%, 15%, 14%, 12,5%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3% lub 2% |
| Podstawa Opodatkowania | Dochód (przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania) | Przychód przedsiębiorcy |
| Kto Może Wybrać | Osoby prowadzące działalność, osiągające dochody z niektórych spółek, niektóre osoby świadczące usługi | Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą lub spółkę cywilną, z wyjątkiem niektórych branż |
| Zalety | Stała stawka, możliwość odliczenia kosztów, ulgi podatkowe | Prostota, opłacalność przy niewielkich kosztach, stawka zależna od rodzaju działalności |
| Wady | Brak możliwości wspólnego rozliczenia, brak kwoty wolnej od podatku | Ograniczenia w wyborze tej formy przez niektóre branże |
Tabela ta powinna ułatwić zrozumienie różnic i podobieństw pomiędzy tymi dwiema formami opodatkowania, jak również wybór odpowiedniej opcji dla danego przedsiębiorcy.
